Celiakia u dzieci – objawy

Problem celiakii zaczyna się już w okresie ciąży, ponieważ niewykryta i nieleczona może zagrażać dziecku. Kobiety spodziewające się dziecka, które mają niewykrytą celiakię i nie przestrzegają diety bezglutenowej są narażone na urodzenie dziecka o niskiej wadze oraz na przedterminowy poród. Dlatego ważne jest, aby kobiety planujące ciążę wykonały odpowiednie badania, jeśli zaobserwują u siebie charakterystyczne dla tej choroby objawy.

Celiakia nie jest chorobą dziedziczną, ale jeśli nasz krewny cierpi na tę przypadłość, to prawdopodobieństwo jej wystąpienia u potomstwa wynosi od 5% do 10%. Wiele dzieci jest diagnozowanych między 6. a 24. miesiącem życia, ponieważ najczęściej w tym wieku mają pierwszy kontakt z pożywieniem zawierającym gluten. Jednak zdiagnozowanie celiakii u dzieci może być trudne ze względu na to, że objawy celiakii (m.in. biegunka, ból brzucha) mogą wystąpić w jednym tygodniu, a następnie przez kilkanaście dni nie pojawiać się, co może zmylić rodziców.

Objawy celiakii u dzieci

U dzieci celiakia manifestuje się nie tylko klasycznymi objawami, czyli biegunką, zmęczeniem, bólem brzucha, ale też wolniejszym wzrostem, rozdrażnieniem i nieuwagą. Chorującym dzieciom brakuje składników odżywczych – są niedożywione, szczupłe, mogą mieć anemię, awitaminozę, i wzdęty brzuch. Większość dzieci (ok. 30%) chorujących na celiakię ma wspomnianą wcześniej anemię – jest to najczęstszy symptom, który występuje u osób młodych. Anemia to niedobór żelaza spowodowany w tym przypadku zaburzeniami we wchłanianiu tego składnika z przyjmowanego pokarmu. Zazwyczaj problem rozwiązuje się po przejściu na dietę bezglutenową. Celiakia może być również przyczyną nadpobudliwości u dzieci. Ok. 15% ludzi z ADHD może również cierpieć na celiakię. Przejście na dietę bezglutenową może szybko złagodzić objawy tej choroby.

Nietolerancja glutenu – diagnostyka

Duża ilość charakterystycznych dla tej choroby objawów oraz przypadki celiakii w rodzinie mogą oznaczać, że Twoje dziecko również cierpi na nietolerancję glutenu. Aby potwierdzić objawy rodzice powinni zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który zleci odpowiednie badania.

Wskazania do przeprowadzenia badań

Dziecko powinno być zbadane, jeśli występuje u niego przynajmniej jeden z wymienionych niżej objawów:

– niski wzrost
– niedowaga
– biegunka występująca dłużej niż 2 tygodnie
– zatwardzenie, bóle brzucha, wymioty
– problemy z zębami
– problemy z dojrzewaniem
– anemia

Dzieci, u których występuje zwiększone ryzyko celiakii:

– dzieci, które mają krewnych cierpiących na celiakię
– dzieci z zespołem Downa
– dzieci z cukrzycą typu I
– dzieci z syndromem Turnera oraz Williamsa
– dzieci autoimmunologicznym zapaleniem tarczycy
– dzieci z niedoborem przeciwciał IgA

Celiakię można wykryć zazwyczaj poprzez testy krwi. U osób chorych znajdują się specyficzne przeciwciała. Jeśli testy krwi wypadną pozytywnie, to następnym krokiem jest wykonanie biopsji jelita cienkiego.

Jeśli u dziecka zostanie wykryta celiakia, to jedynym sposobem jej leczenia jest dieta bezglutenowa. Obecnie wiele produktów ma specjalne oznaczenia, które informują o występowaniu glutenu w danym produkcie. Dobrze jest poinformować wychowawców, opiekunów o chorobie dziecka.

Wskazówki dla rodziców dzieci cierpiących na celiakię

– unikaj podawania dziecku produktów zawierających żyto, pszenicę, jęczmień
– czytaj etykiety produktów spożywczych (prawie na każdym produkcie znajduje się informacja o obecności glutenu)
– świeże owoce, warzywa, jajka, ryż, kukurydza, ziemniaki nie zawierają glutenu i są bezpieczne dla osób z celiakią
– wiele dzieci może mieć problem ze spożyciem nabiału, ponieważ mogą również cierpieć na nietolerancję laktozy
– uczulaj dziecko na produkty, których nie może spożywać
– wiele dań ma swoje bezglutenowe odpowiedniki. Wystarczy poszukać przepisów w internecie lub sięgnąć po książki związane z tym tematem
– nie decyduj o przejściu dziecka na dietę bezglutenową bez uprzednich badań i kontaktu z lekarzem.

Angelika Szczepanik