Celiakia to choroba immunologiczna polegająca na nietolerancji glutenu. Jest to schorzenie o podłożu genetycznym. U osób chorych na celiakię o wiele częściej występują określone typy antygenów zgodności tkankowej.
Nie można jednak mylić celiakii ze „zwykłą” alergią pokarmową – nietolerancja glutenu wyraża się bowiem w tym, że u chorego zanikają kosmki jelita cienkiego – tym samym upośledzając wchłanianie przez nie składników odżywczych.
Nieleczona celiakia może prowadzić do wielu groźnych chorób (anemii, zaburzeń płodności, sarkoidozy, osteoporozy, marskości wątroby) . Dlatego kluczowa jest właściwa diagnoza – zwłaszcza, że choroba ta może przyjmować różne postacie i pojawiać się u pacjentów z innych grup wiekowych.
Tym bardziej nie należy lekceważyć niepokojących objawów, różnych dla :
– celiakii pełnoobjawowej (bóle brzucha, wzdęcia, biegunki, zmienność nastrojów, depresja, spadek masy ciała, problemy ze wzrostem u dzieci);
– celiakii skąpoobjawowej – występującej najczęściej (zmiany w błonie śluzowej jelita cienkiego, niedobór żelaza, podwyższony poziom cholesterolu, zapalenie jamy ustnej, uczucie ciągłego zmęczenia, spadki nastroju, bóle głowy, stany depresyjne);
– celiakii ukrytej ( bez niepokojących sygnałów, można wykryć dopiero po badaniu krwi);
Należy przy tym pamiętać, że choroba ma różny przebieg w zależności od wieku pacjenta.
Kiedy zostanie już zdiagnozowana celiakia (po serii specjalistycznych badań) – konieczne jest podjęcie leczenia – niestety – nie wynaleziono jeszcze leków przeciw tej przypadłości. Dlatego konieczne jest wyeliminowanie ze swojego jadłospisu glutenu. Po kilkunastu miesiącach diety bezglutenowej następuje regeneracja błony śluzowej jelita – jednakże lepiej nie rezygnować z tego stylu żywienia, gdyż w każdej chwili może nastąpić nawrót choroby.
Jeżeli chodzi o leczenie dzieci – oprócz diety bezglutenowej mogą zostać przez pediatrę przepisana kuracja sterydowa (w wypadku gdy celiakię rozpoznano zbyt późno co doprowadziło do spadku wzrostu i wagi).