Zastanawialiście się, co oznacza przekreślony znaczek zboża, który można spotkać na opakowaniach wielu produktów? Mimo że widujemy go coraz częściej, to nadal sporo osób nie wie, czym jest celiakia, czyli trwała nietolerancja glutenu.
Celiakia, zaliczana do chorób trzewnych, ma podłoże genetyczne i trwa całe życie. Może ujawnić się w każdym wieku. Jest to choroba nieuleczalna, ale można z nią normalnie żyć. U osób cierpiących na to schorzenie gluten znajdujący się m.in. w pszenicy, życie, jęczmieniu prowadzi do zaniku kosmków jelita cienkiego, które odpowiadają za prawidłowe wchłanianie składników odżywczych. Ze względu na szkodliwe działanie glutenu wchłanianie jest upośledzone. Celiakię można leczyć jedynie poprzez stosowanie odpowiedniej diety. Według badań częstość występowania celiakii ciągle wzrasta. Przyczyną tego może być coraz większe spożycie glutenu oraz lepsza diagnostyka. W Polsce to schorzenie jest diagnozowane jest jedynie u 3-5% wszystkich przypadków.
Skutki nieleczenia celiakii
Nieleczona celiakia może być przyczyną m.in. osteoporozy, zaburzeń psychicznych, zmniejszenia płodności, nowotworów układu pokarmowego, zaburzeń neurologicznych, dlatego ważne jest jej wczesne wykrycie i ścisłe przestrzeganie diety bezglutenowej.
Z przeprowadzonych badań wynika, że celiakia występuje częściej u chorych z następującymi schorzeniami: cukrzycą typu I, autoimmunologicznymi chorobami tarczycy, zespołem Downa, zespołem Turnera, zespołem Williama, niedoborem całkowitego IgA. Ludzie, którzy znajdują się w grupie ryzyka, powinni regularnie wykonywać badania w kierunku nietolerancji glutenu.
Choroba trzewna występuje w trzech odmianach: pełnoobjawowej, skąpoobjawowej oraz letalnej.
Objawy trwałej nietolerancji glutenu
Charakterystycznymi objawami tej pierwszej są np. wzdęcia, utrata masy ciała, niski wzrost u dzieci, stany depresyjne, uczucie stałego zmęczenia, objawy niedoborów (głównie żelaza). Dużo trudniejsza w rozpoznaniu ze względu na niespecyficzne objawy jest celiakia skąpoobjawowa.
Celiakia letalna
Celiakia letalna, czyli utajona charakteryzuje się występowaniem przeciwciał przypisanych dla osób z nietolerancją glutenu, ale nie występują tu zmiany jelitowe (brak zaniku kosmków jelitowych) oraz objawy choroby – u chorujących nie dostrzeżemy więc takich symptomów jak biegunka, depresja, anemia itd. Aby wykryć celiakię letalną należy wykonać badania krwi. Osoby, które chorują na tę postać, nie muszą rezygnować z produktów zawierających gluten, ale koniecznie powinny zgłosić się lekarza, jeśli zaobserwują objawy celiakii, ponieważ postać utajona z biegiem czasu może przejść w postać pełno- lub ubogoobjawową.
O przejściu na dietę bezglutenową decyduje lekarz. Nie należy zmieniać nawyków żywieniowych bez konsultacji ze specjalistą. Diety eliminacyjne często prowadzą do groźnych niedoborów. Usuwając z diety jedno źródło witamin i minerałów, należy je zastąpić innym.
Angelika Szczepanik
*Treści zawarte na serwisie Bezglutenu.pl mają wyłącznie charakter informacyjny. Żadna z nich nie zastąpi wizyty u lekarza, psychologa czy konsultacji leku z farmaceutą. Misją portalu jest działanie informacyjno-edukacyjne. Zanim skorzystasz z porad zawartych w naszym serwisie, zwłaszcza tych o charakterze medycznym, skonsultuj się z lekarzem lub specjalistą z danej branży. Administrator portalu Bezglutenu.pl nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystanie w praktyce treści opublikowanych na stronie.